clinicsaman

بیماریهای مقعدی در زنان

متداول ترین بیماریهای مقعدی در زنان را می توان در موارد زیر مشاهده کرد:

۱-هموروئید ترومبوزه ( هموروئید خارجی)

۲-هموروئید داخلی ( بواسیر )

۳-شقاق یا فیشر

۴-سینوس مویی یا کیست پیلونیدال

۵-آبسه مقعدی

۶-یبوست یا خشکی مزاج

۷-کولیت روده

۸-زگیل تناسلی

بواسیر در زنان رایج ترین بیماری مقعدی است در واقع نیمی از ااشخاص تا سن پنجاه سالگی، بواسیر را تجربه می ‏کنند. بواسیر رگ های خونی در ناحیه مقعدی است که به هر دلیلی مثل فشار بیش از اندازه به پایین راست روده و ناحیه مقعدی وارد می شود، ایجاد می گردد. در این حالت به صورت غیرطبیعی این رگ های خونی دچار تورم بسیار دردناک می شوند.

خارش داخل و اطراف مقعد در زنان بیماری مقعدی دیگری است که شایع می باشد. این بیماری هم بچه ها و هم بزرگ ترها را درگیر می‏ کند. کلا نشانه های آن با مراعات بهداشت شخصی کاهش می یابد. در موارد حاد احتمال دارد که بیمار از درمان دارویی نیز برای کاهش درد کمک بگیرد.

شقاق‏ ها یا فیشر پارگی‏ های کوچکی در کانال مقعدی می باشند. این پارگی ها عمدتا در زمان عبور مدفوع سخت یا بزرگ بر روی بافت مقعدی پدید می آید. فیشر های مقعدی در زنان نیز خیلی متداول است و غالبا بدون درمان ویژه ای التیام پیدا می کند. در برخی از بیمارها، هنگامی که فیشرها التیام پیدا نکنند این وضعیت مزمن می ‏شود.

بیماری آبسه مقعدی که به شکاف های عفونی و پر از چرک نزدیک مقعد گفته می شود در زنان نیز شایع است. این بیماری به خاطر صدمه زدن به غدد مترشحه درون مقعد به علت عبور مدفوع سفت یا مدفوع اسهال ایجاد می شود که این غدد را عفونی می کنند و باعث پدید آمدن آبسه مقعدی می شوند.

هموروئید چیست؟

هموروئید عروق خونی بزرگ و متورم در قسمت تحتانی رکتوم و مقعد است. رگ‌ های خونی به خاطر افزایش فشار درون آن‌ ها متورم می‌ شوند. هموروئید  چیست معمولا سبب افزایش فشار داخل شکم می‌ شود. برخی از دلایل بالقوه هموروئید در حین حرکت روده اتفاق می افتد. (ممکن است به خاطر یبوست یا اسهال شدید باشد). از دلایل دیگر آن می توان به دوران بارداری، چاقی، نشستن طولانی، سرطان رکتوم، مقاربت مقعدی، بیماری التهابی روده و کولیت اولسراتیو اشاره کرد.

هموروئید داخلی در داخل آستر رکتوم قرار دارند و نمی توان آن را احساس کرد که در مقعد دچار درد و خارش می‌ شوند.

هموروئید خارجی در زیر پوست روی جنبه بیرونی مقعد قرار دارد. علائم آن ممکن است شامل خونریزی با حرکت روده و توده‌ای یا پری باشد که در دهانه مقعد احساس می‌ شود. یک هموروئید خارجی در داخل رگ خونی رخ می‌ دهد و ممکن است باعث درد و تورم قابل‌ توجه شود.

هموروئید خارجی و داخلی توسط یک معاینه فیزیکی و بررسی پیشینه پزشکی بیمار توسط یک متخصص مراقبت‌ های بهداشتی تشخیص داده می‌ شوند. کولونوسکوپی ممکن است علل دیگر خون در مدفوع را نشان بدهد.

درمان‌ های متعددی برای هموروئید در دسترس هستند و شامل درمان‌ های خانگی، مثلا پزشکی (OTC) مانند کرم نرم کننده مدفوع و کرم یا شیاف برای کاهش التهاب بافت هموروئید، تغییر در رژیم غذایی؛ حمام Sitz ، ورزش؛ یا جراحی می شوند.

می توان جلوی هموروئید را با داشتن مدفوع نرم، با ورزش منظم، خوردن یک رژیم غذایی با فیبر بالا، نوشیدن زیاد مایعات، با حرکات روده و سعی در پرهیز از نشستن طولانی مدت، مخصوصا در توالت کنترل کرد.

علائم هموروئید

رایج‌ ترین علائم هموروئید خونریزی بدون درد است. ممکن است خون قرمز روشن رنگی در بیرون روی مدفوع، روی کاغذ توالت، یا در توالت ریخته شود. خونریزی معمولا محدود کننده است.

هموروئید شریان‌ ها یا رگ ها نیستند، بلکه رگ‌ های خونی طبیعی به نام سینوس ها هستند که در دیواره‌ های اطراف رکتوم و مقعد قرار دارند. وقتی فشار ورید در داخل این رگ‌ های خونی افزایش می‌ یابد، هموروئید ها متورم و گشاد می‌ شوند، زیرا رگ های خونی راه کانال و مجرای مقعد را سد می کنند. این مورد منجر به شایع‌ ترین علائم هموروئید یعنی خونریزی و تورم می‌ شود.

شرایط مشابهی نیز هستند که فشار درون رگ‌ های خونی هموروئیدی را افزایش می‌ دهند و منجر به ناهنجاری‌ هایی می‌ شوند. این ناهنجاری ها ممکن است به خاطر یبوست یا اسهال یا نشستن در توالت، کمبود ورزش، رژیم کم فیبر، بارداری، سرطان کولون، بیماری کبدی، بیماری روده التهابی، رابطه مقعدی، آسیب نخاعی باشد.

معمولا هموروئید داخلی علائمی ندارند، اما تنها در صورتی پیدا می‌ شود که حرکت روده با هموروئید به مشکل برخورد می کند و در خارج مقعد احساس ناخوشایندی به فرد دست می دهد و فرد احساس خونریزی می‌ کند. این می‌ تواند منجر به خارش و درد و نیز خونریزی شود.

انواع هموروئید

با انواع هموروئید در ادامه مطلب آشنا می شوید. یک هموروئید داخلی رگ خونی متورم است که از داخل رکتوم بالای خط پکتینات می‌ آید. هیچ علامتی ندارد مگر اینکه خونریزی با حرکت روده وجود داشته باشد.

یک هموروئید خارجی از رگ‌ های خونی ناشی می‌ شود که مقعد را پشت خط پکتینات احاطه می‌ کنند. آن‌ ها مشکلات زیادی را ایجاد نمی‌ کنند مگر اینکه به سرعت گسترش می یابند و لخته شوند. معمولا این لخته به طور خودبخود در پوست باقی می‌ ماند.

یک هموروئید خارجی ترومبوز زمانی رخ می‌ دهد که یک لخته خونی در هموروئید خارجی شکل می‌ گیرد. این لخته باعث افزایش تورم و درد در بافت هموروئید نمی‌ شود.

هموروئید داخلی — هموروئید اینترنال

پرولاپس یک هموروئید داخلی — هموروئید اینترنال است که در مقعد از طریق مجرای مقعد گسترش می‌ یابد. یک هموروئید داخلی پرولاپس، در خارج از مقعد احساس می‌ شود، می توان به آرامی از آن را به درون مقعد هل داد، این ممکن است محل هموروئید را برطرف کند، اما خود هموروئید را درمان نمی‌ کند. همه این موارد نیازمند توجه فوری پزشکی است.

هموروئید همچنین ممکن است باعث خارش مقعد و احساس دائمی نیاز به حرکت روده شود.

شدت هموروئید داخلی می‌ تواند درجه‌ بندی شود:

درجه ۱ : دیده شدن رگ‌ های برجسته خونی

درجه ۲ : پرولاپس با فشار دست به داخل می رود و خود به خود به درون کشیده می شود.

درجه ۳ : پرولاپس با فشار دست به داخل کشیده می شود.

درجه ۴ : پرولاپس در بیرون مقعد می ماند و به داخل کشیده نمی شود.

معمولا هموروئید داخلی پرولاپس می‌ تواند به مقعد باز گردد، این کار خود به خودی یا با کمک دست می تواند انجام شود. ولی مشکل زمانی است که پرولاپس در بیرون مقعد می ماند و با دست نیز به داخل نمی رود.

اگر هموروئید در خارج از مقعد ورم کرده و در خارج از مقعد گرفتار شود، بافت هموروئید به اندازه کافی خون دریافت نمی‌ کند و می‌ تواند آلوده شود. در چنین شرایطی، جراحی ممکن است برای حل مشکل لازم باشد.

مگر اینکه خونریزی داخلی وجود داشته باشد. زمانی که خونریزی و یا پرولاپس تشخیص داده شد، درمان‌ های خانگی معمولا برای کنترل علایم استفاده می‌ شوند.

اگر خونریزی افزایش یابد و یا خون همورئید پرولاپس کاهش prolapsed پیدا کند، مراجعه به یک پزشک متخصص اغلب برای بحث بیشتر در مورد درمان تهاجمی‌ تر مفیدتر است.

هموروئید خارجی — هموروئید اکسترنال

هموروئید خارجی — هموروئید اکسترنال وضعیتی دردناک تر دارد. این اتفاق زمانی می‌ افتد که یک لخته خون در رگ خونی هموروئید خارجی ایجاد می‌ شود که باعث تورم و التهاب می‌ شود. وقتی لخته خون در یک هموروئید رخ می‌ دهد، هموروئید ورم می‌ کند.

این تورم باعث افزایش درد می‌ شود. درد معمولا با حرکات روده بدتر می‌ شود و ممکن است با نشستن افزایش یابد.

یک هموروئید خارجی ممکن است به تنهایی و به خودی خود برطرف شود. اما این وضعیت اغلب نیازمند مراقبت‌ های پزشکی است. خونریزی به همراه حرکت روده هرگز طبیعی نیست و باید به یک متخصص مراجعه کنید.

در حالی که شایع‌ ترین علت هموروئید، خونریزی با حرکت روده است، ممکن است دلایل دیگری نیز برای خونریزی از جمله بیماری‌ های التهابی روده، عفونت و تومور وجود داشته باشد.

درمان هموروئید خارجی معمولا مستلزم رعایت مسائل بهداشتی بیشتری است، که در آن برچسب‌ های اضافی پوست باعث تمیز کردن ناحیه مقعد پس از حرکت روده می‌ شود.

اگر این مساله به یک مساله مهم تبدیل شود، جراحی می‌ تواند به راحتی کار خود را انجام دهد. هموروئید خارجی ممکن است با توجه به لخته شدن خون در آن نیازمند بخش مراقبت‌ های اورژانسی اضطراری باشد.

هموروئید خارجی ترومبوز می‌ تواند دردناک باشد و با یک توده سخت همراه باشد که در مقعد احساس می‌ شود و نمی‌ تواند به داخل باز گردد. اغلب اوقات لخته داخل هموروئید باید با یک برش کوچک برداشته شود.

بعد از بی حسی موضعی پوست هموروئید با یک چاقوی جراحی بریده می شود و هموروئید و لخته برداشته می‌ شود. تقریبا درد حاد از بین می رود اما باز ممکن است درد خفیفی ادامه داشته باشد.

ممکن است چند روز خونریزی خفیف از هموروئید بیاید. حمام کردن و داروهای ضد درد برای تسکین درد و گرفتن خونریزی توصیه می‌ شود. پیشگیری از یبوست یک اولویت است.

هموروئید در بارداری

رحم رو به رشد، یبوست، و افزایش هورمون پروژسترون باعث می‌ شود که شما در دوران بارداری دچار هموروئید شوید (همچنین واریس پاها و گاهی حتی در درماتوئید).

رشد رحم شما به رگ‌ های لگن و ورید اجوف تحتانی فشار می‌ آورد، سیاهرگ بزرگ روی سمت راست بدن که خون را از اندام‌های پایین‌ تر دریافت می‌ کند، می‌ تواند بازگشت خون را از نیمه پایینی بدن شما کند کند، که فشار بر روی رگ‌ ها را افزایش می‌ دهد و باعث می‌ شود که آن‌ ها گشاد یا متورم شوند.

یبوست (یکی دیگر از مشکلات شایع در دوران بارداری) می‌ تواند باعث ایجاد یا تشدید بیماری هموروئید شود. در دوران بارداری، پروژسترون دیواره‌ رگ‌ های شما را آسوده می‌ کند و به آن‌ ها اجازه می‌ دهد که راحت‌ تر متورم شوند. پروژسترون نیز با کندی دستگاه گوارش به یبوست کمک می‌ کند.

هموروئید در سه‌ ماهه سوم بارداری شایع‌ تر است. برخی زنان برای بارداری را برای اولین بار تجربه می کنند. اگر پیش از بارداری هموروئید داشته باشید احتمال زیادی وجود دارد که بعد از بارداری نیز دوباره شاهد هموروئید باشند. هموروئید دومی ممکن است با فشار و درد بیشتری همراه باشد.

یک هموروئید “ترومبوز” که یک لخته خون است و در داخل هموروئید تشکیل می شود، ممکن است منجر به یک توده بزرگ و متورم شود. هر چند این موضوع چندان غیرمعمولی نیست. اما این نوع هموروئید می‌ تواند بسیار دردناک باشد و راه رفتن، نشستن، یا حرکت روده را سخت کند.

ناراحتی یا خونریزی هموروئید در بارداری یک شکایت شایع در دوران پس از زایمان است. با این حال، در اغلب موارد، هموروئیدی که در دوران بارداری پیشرفت کرده‌ است، پس از زایمان از بین می رود. به خصوص اگر مراقب باشید که یبوست نگیرید و راه های پیشگیری آن را رعایت کنید.

آیا هموروئید خطرناک است؟

در اکثر موارد هموروئید بدون خطر است و هیچ خطری ندارد. بیشتری خطر هموروئید مربوط به خونریزی محدود است. که این خونریزی ها با تدابیر پزشکی و رعایت برخی نکات قابل درمان است. البته باید دقت کنید که هر خونریزی از ناحیه مقعد را نباید به حساب هموروئید بگذارید. شاید خونریزی مقعدی علت های دیگری داشته باشد که باید توسط پزشک بررسی و معایته شود و علت دقیق آن مشخص گردد.

آیا هموروئید خطرناک است؟ در هموروئید علاوه بر خونریزی عوامل زیر نیز در صورت رعایت نکردن و پیشگیری می توانند جزء موارد خطرناک لحاظ شوند که منجر به هموروئید می شوند:

رژیم‌ غذایی‌ بدون‌ فیبر

نشستن‌ یا ایستادن‌ به‌ طولانی مدت

چاقی‌

یبوست‌

جراحی‌ راست‌ روده‌ یا پارگی‌ مجرای‌ تناسلی‌ به‌ هنگام‌ زایمان‌ و دوختن‌ آن‌

بیماری‌ کبدی‌

سرطان‌ روده‌ بزرگ‌

تماس جنسی مقعدی

بالا بردن‌ فشار خون‌ در سیستم‌ سیاهرگی‌ دستگاه‌ گوارش‌

همچنین انجام کارهای بدنی مثل ورزش در هنگام مبتلا شدن به هموروئید مشکلی ندارد. بلکه باعث کارکرد بهتر روده و تمام اعضای بدن می شود و می تواند هموورئید را بهبود دهد. هموروئید به تنهایی بیماری شمرده نمی شود و عارضه های آن نیز خطرناک نمی باشد. هموروئید مشکلی موضعی است و تأثیری روی بقیه اندام ‏ها و اعضای بدن نمی گذارد.

اگر هموروئید درمان نشود؟

جراحی بهترین روش برای درمان هموروئید است. خیلی ها فکر می کند این عمل با درد زیادی همراه است زیرا در بخشی از بدن انجام می شود که کمتر می تواند استراحت کند. حتی بعد از درمان نیز دفع مدفوع انجام شود و نمی توان به خاطر عمل درمانی این کار را مختل کرد.

اما باید در نظر بگیرید که مدفوع یک عامل عفونی بوده و میکروب های زیادی با خود دارد. پس احتمال عفونت زخم و دردآور بودن مقعد بیشتر است. ولی بیمار نباید به دلیل درد از انجام عمل درمانی هموروئید دوری کند. با یک بار درمان می توانید این مشکل را برطرف کنید. برای کم کردن دردهای موقت نیز می توانید داروهای تسکین دهنده مختلفی را استفاده کنید که پزشک معالج شما تجویز می کند.

اگر هموروئید درمان نشود می تواند مشکلات زیادی را به وجود بیاورد که تحمل درد بیشتر، خارش و سوزش، مشاهده خون در مدفوع، و یبوست از جمله مشکلات تشدید شده هستند. البته باید گفت که شما بعد از عمل باید سبک زندگی خودتان را عوض کنید و به گونه ای در برنامه های روزانه خود عمل کنید که دچار یبوست  نشوید. اگر درمان شوید ولی باز طبق روال سابق عمل کنید احتمال بازگشت هموروئید وجود دارد.

هموروئید بدون خونریزی

خونریزی شایع ترین علامت هموروئید است. نشانه ها و علائمی بسیاری را می توان به هموورئید نسبت داد. این نشانه ها و علائم از فردی به فرد دیگر متفاوت هستند. ممکن است برخی از این علائم در فردی مشاهده نشود ولی باز تشخیص هموروئید داده شود. هموروئید بدون خونریزی همچنین ممکن است باعث خارش مقعد و احساس دائمی نیاز به حرکت روده شود.

در هموروئید درجه دوم که پرولاپس و هموروئید داخلی با فشار دست به داخل رانده می شود و خود به خود به درون کشیده می شود، احتمال اینکه هموروئید بدون خونریزی باشد نیز وجود دارد. ولی چه با خونریزی و چه بدون خونریزی در این مورد هموروئید فعال شده است و نیاز به مراقبت های پزشکی دارد.

البته گفتنی است که خونریزی آنال همیشه علامت بیماری هموروئید نمی باشدو برای جداسازی و تشخیص درست علت آن باید به پزشک مراجعه کرد و پیگیری های لازم را انجام داد.

ولی به طور کلی می توان هموروئید را با علایم مشاهده خون در مدفوع، خارج شدگی گوشتی ناحیه‌ مقعد، درد مقعدی، خارش ناحیه‌ مقعد، خارج شدن ترشحات لزج بعد از دفع، دفع ناکامل مدفوع تشخیص داد.